Inleiding
Mag een werkgever zelf bepalen of een werknemer wel écht ziek is? Het antwoord is duidelijk: nee. Alleen een bedrijfsarts of arboarts heeft de bevoegdheid om vast te stellen of sprake is van arbeidsongeschiktheid. Toch gaan werkgevers hierin nog regelmatig de fout in. Een recente uitspraak van de kantonrechter in Nijmegen onderstreepte dit nog eens.
Alleen de bedrijfsarts beoordeelt ziekte
In een recente ontslagzaak was een werknemer ontslagen omdat zij tijdens haar ziekteperiode twee evenementen bezocht: een Japanse markt en een autoshow. De werkgever vond dit onverenigbaar met ziek zijn. De rechter oordeelde echter dat het niet aan de werkgever is om te beoordelen of iemand wel echt ziek is. Dat is exclusief voorbehouden aan de bedrijfsarts.
De werknemer had zich correct ziek gemeld en zolang de bedrijfsarts de ziekmelding niet ongeldig verklaart, moet de werkgever deze accepteren. Zelf oordelen over iemands gezondheid is dus niet toegestaan.
Wat zijn de regels rond ziekmelding?
Hoewel deze regels al lange tijd bestaan, worden ze in de praktijk nog geregeld verkeerd toegepast. De belangrijkste uitgangspunten zijn:
- De werknemer meldt zich ziek volgens de procedures die de werkgever heeft opgesteld, bijvoorbeeld telefonisch voor aanvang van de werkdag
- Er is geen verplichting om een medische verklaring van een huisarts of specialist te overleggen
- De werkgever mag een ziekmelding niet weigeren op basis van eigen oordeel
- Bij twijfel moet de werkgever een bedrijfsarts of arboarts inschakelen
Pas nadat een onafhankelijke arts de werknemer heeft onderzocht, kan worden vastgesteld of er sprake is van arbeidsongeschiktheid. Tot dat moment geldt de ziekmelding als geldig.
Waarom is deze werkwijze belangrijk?
Wanneer een werkgever zelfstandig conclusies trekt over ziekte en daar consequenties aan verbindt — bijvoorbeeld loon opschort, re-integratie weigert of zelfs tot ontslag overgaat — handelt hij in strijd met het arbeidsrecht. Dat kan vergaande gevolgen hebben:
- De rechter kan het ontslag vernietigen
- De werkgever kan worden veroordeeld tot loondoorbetaling met terugwerkende kracht
- Schadevergoeding kan worden toegekend wegens onterecht handelen
In het geval uit Nijmegen had de werkgever bijvoorbeeld geen overleg gehad met een arts. Dat bleek doorslaggevend: de rechter stelde dat de ziekmelding in stand moest blijven en dat het ontslag onterecht was gegeven.
Conclusie
De beoordeling van ziekte ligt uitsluitend bij een deskundige arts, niet bij de werkgever. Ook als een situatie vragen oproept, bijvoorbeeld doordat de werknemer buiten de deur wordt gezien, mag de werkgever niet zelf concluderen dat iemand niet ziek is. Alleen een bedrijfsarts kan vaststellen of sprake is van arbeidsongeschiktheid. Door zorgvuldig te handelen en de juiste procedure te volgen, worden juridische risico’s beperkt en conflicten voorkomen.
Deze blog is geschreven door mr. Stijn Blom, arbeidsrechtadvocaat bij Arbeidsadvocaat.nl B.V. Stijn heeft ruime ervaring in het arbeidsrecht en ondersteunt ondernemers en werknemers dagelijks bij uiteenlopende arbeidsrechtelijke vraagstukken. Van ontslagzaken tot het opstellen van waterdichte overeenkomsten en reglementen – met zijn praktische en persoonlijke aanpak helpt hij werkgevers en werknemers vooruit. Meer weten? Bezoek Stijn’s pagina.
Arbeidsadvocaat.nl denkt graag met u mee als u vragen heeft over controle tijdens ziekte. Neem gerust contact op.
April 2025
