Inleiding
Iedereen komt weleens in een onverwachte situatie terecht tijdens werktijd. Een ziek kind, een medische afspraak of een plotseling noodgeval thuis — wat zijn dan je rechten als werknemer? In zulke gevallen biedt het arbeidsrecht uitkomst via het calamiteitenverlof of zorgverlof. Deze blog legt uit wanneer je aanspraak kunt maken op deze verlofvormen, en wat daarbij je rechten en plichten zijn.
Wat is calamiteitenverlof precies?
Calamiteitenverlof, ook wel kort verzuimverlof genoemd, is bedoeld voor onverwachte, dringende situaties waarbij je onmiddellijk moet handelen. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoef je in zulke gevallen geen vakantiedagen op te nemen. Tijdens het calamiteitenverlof loopt je salaris in principe gewoon door.
Deze vorm van verlof is kortdurend en bedoeld om de acute situatie op te lossen. De duur van het verlof wordt bepaald door wat in redelijkheid nodig is: dat kan een paar uur zijn, of een dag.
In welke situaties mag je calamiteitenverlof opnemen?
Calamiteitenverlof is van toepassing op uiteenlopende situaties waarin direct ingrijpen noodzakelijk is. Denk hierbij aan:
- Het plotseling moeten ophalen van een ziek kind van school of opvang.
- Een dringende medische afspraak die niet buiten werktijd gepland kan worden.
- Een thuisprobleem zoals een gesprongen waterleiding.
- Het moeten stemmen tijdens werktijd, indien dit niet op een ander moment kan.
- Het bijstaan van je partner bij een onverwachte bevalling.
Let op: het verlof geldt alleen voor de duur die strikt noodzakelijk is. Zodra de situatie onder controle is, wordt verwacht dat je het werk weer hervat of andere verlofvormen inzet.
Hoe zit het met loon tijdens calamiteitenverlof?
Tijdens calamiteitenverlof heb je in principe recht op volledige loondoorbetaling. De werkgever mag echter wél vragen om aannemelijk te maken dat het verlof terecht is opgenomen. Denk aan een bevestiging van een medische afspraak of een melding van school. Volledige transparantie helpt om misverstanden te voorkomen.
Wanneer kun je kortdurend zorgverlof opnemen?
Als de situatie langer duurt — bijvoorbeeld als je een ziek gezinslid tijdelijk moet verzorgen — dan kun je aanspraak maken op kortdurend zorgverlof. Dit verlof is bedoeld voor de noodzakelijke verzorging van:
- Je kind
- Je partner
- Een ouder
- Een huisgenoot of ander persoon met wie je een sociale relatie hebt
Het recht op kortdurend zorgverlof bedraagt maximaal twee keer het aantal werkdagen per week per jaar. Werk je bijvoorbeeld vier dagen per week, dan heb je recht op acht dagen per twaalf maanden. Tijdens dit verlof krijg je minimaal 70% van je loon doorbetaald, tenzij in de cao of arbeidsovereenkomst een gunstigere regeling is opgenomen.
Conclusie
Het calamiteitenverlof of zorgverlof bieden werknemers de ruimte om in acute of zorgsituaties snel en effectief te handelen, zonder dat dit ten koste gaat van vakantiedagen of inkomen. Het is belangrijk om de juiste verlofvorm te kiezen en tijdig in overleg te gaan met je werkgever. Zo blijven werk en privé goed in balans, ook in stressvolle situaties.
Deze blog is geschreven door mr. Stijn Blom, arbeidsrechtadvocaat bij Arbeidsadvocaat.nl B.V. Stijn heeft ruime ervaring in het arbeidsrecht en ondersteunt ondernemers en werknemers dagelijks bij uiteenlopende arbeidsrechtelijke vraagstukken. Van ontslagzaken tot het opstellen van waterdichte overeenkomsten en reglementen – met zijn praktische en persoonlijke aanpak helpt hij werkgevers en werknemers vooruit. Meer weten? Bezoek Stijn’s pagina.
Arbeidsadvocaat.nl denkt graag met u mee als u vragen heeft over calamiteitenverlof of zorgverlof. Neem gerust contact op.
April 2025
